Депутаттың пікірінше, «Ата заңымыз бойынша мемлекеттің басты байлығы – банк емес, халық», сондықтан, Үкімет пен тиісті органдар бұл мәселеге ерекше назар аударуы қажет.
Депутаттың айтуынша, цифрлық технологиялардың дамуымен қатар алаяқтық әрекеттер де артып келеді.
«Жаңа кезеңге жылдам бейімделген «жылпос» алаяқтар күн сайын қорғансыз халықтың шотындағы ақшасын ұрлап қана қоймай, мыңдаған адамның атына сырттай несие рәсімдеп, онсыз да зорға жүрген халықты зарлатуда», – деді ол.
Банктердің жауапкершілігі қарастырылмаған
Мақсат Толықбай кибералаяқтыққа қарсы тиісті шаралар қабылданбағанын сынға алды. Оның айтуынша, көптеген алаяқтық әрекеттер банктер мен жергілікті органдардың қатысуымен жүзеге асады.
«Қарағанды қаласының жұмыспен қамту және әлеуметтік қорғау басқармасының қызметкері мүгедектігі бар, зейнеттегі жиыны 90 адамның шотындағы ақшаны жымқырған. Талдықорған, Астана, Алматы қалаларында да банк қызметкерлерінің азаматтардың жеке мәліметіне қол жеткізуге көмектескені жөнінде фактілер анықталған», – деп нақты мысалдар келтірді депутат.
Статистикаға сүйенсек, 2024 жылдың қаңтар-ақпан айларында ғана кибералаяқтыққа байланысты банк қызметкерлеріне қатысты ҚР Қылмыстық Кодексінің 250-бабы (Өкілеттіктерді теріс пайдалану) бойынша 15 іс, ал 254-бабы (Міндеттеріне адал қарамау) бойынша 17 іс қозғалған.
Мақсат Толықбай банктердің өз клиенттеріне жауапкершілікпен қарауы қажет екенін атап өтті.
«Бұл киберқылмыстан қорғауға, азаматтардың шоттарының қауіпсіздігін сақтауға міндетті банктерге ешқандай жауапкершілік жүктелмеген. Осы әділетті ме? Біз олай ойламаймыз», – деді депутат.
Сонымен қатар, ол алаяқтарға алданған азаматтардың шоттарын банктердің бұғаттап тастауы әділетсіздік екенін айтты.
«Ақылға салсақ, алаяққа жем болып, банкке сақтаған ақшасынан айрылып, мойнына жоқ жерден несие жүктеліп, жығылған жандарға жұдырық болып банктер олардың шоттарын да бұғаттайды. Бұл – халыққа жасалған орынсыз қиянат қой», – деді депутат.
Депутат екі нақты ұсыныс айтты
Мақсат Толықбай Бас прокурорға екі нақты ұсыныс жолдады:
- Екінші деңгейлі банктердің кибералаяқтардың құрбаны болған азаматтардың шоттарын бұғаттауға тыйым салу және оларды бұғаттан шығару шараларын қарастыру;
- Шоттарындағы қаржының сақталуына жауапты банктер кибералаяқтықтан келген зардап пен шығынды өз есебінен өтеуге міндеттелуге тиіс.
Оның пікірінше, «Ата заңымыз бойынша мемлекеттің басты байлығы – банк емес, халық!» Сондықтан, Үкімет пен тиісті органдар бұл мәселеге ерекше назар аударуы қажет.
сурет: parlam.kz
https://turkystan.kz/article/255841-khalyk-bankterdin-bassyzdygynan-zardap-shekpeui-kerek-rinat-zaiytov
