Жақында құрылған «Қазақстан халқына» атты қордың қамқоршылар кеңесіне мүше болғандарға ел арасында қарсылық танытушылар көбейді.
Президент Қасым-Жомарт Тоқаев бастамасымен «Қазақстан халқына» атты қор құрылған. Қазір осы қоғамдық қордың қамқоршылар кеңесіне мүше болған адамдарға қатысты ел арасында дау туындап жатыр, деп хабарлайды Экспресс К.
Әлеуметтік желіде айтылып жатқан сынның негізгілері — кеңес құрамында өңірлердің белгілі азаматтарының болмауы, көбінің мемлекеттік тілге шорқақ болуы, сонымен қатар ел арасында беделдерінің аздығы. Тіпті халық алаңға жиналғанда біреуі елдің алдына шығып көрмеген.
Мысалы, қоғам белсендісі, бұрынғы депутат Мұрат Әбенов былай деп жазған.
«Тізімдегі біраз адамдарға қарсылық жоқ. Беделі жоғары тұлғалар. Алайда осылардың барлығын бірдей халық танып, мойындайды ма? Елдің сене қоюы да екіталай. Егер тек Алматы қаласының қоры болса бір жөн. Ал бұл Қазақстан халқының қоры болғандықтан шалғай ауыл аймақтардың мәселесін білетін, қарапайым адамдардың жағдайын түсінетін, қалың жұрттың алдына ашық шыға алатын адамдар қажет еді», — деп жазды ол.
Журналист-блогер Гүлбану Әбенова да гранттар мен қорлар арқылы ақшаға құмарлардың бәрі ұмтылатынын айтқан. Өте жылдам, бұл күмәнді дейді ол.
«Мектеп асханаларында сол кездегі Білім вице-министріне дейін жеткен сыбайлас жемқорлық схемаларын жариялағанымда Әлиева (Қордың қамқоршылар кеңесінің мүшесі — Эльмира Әлиева) менімен қырылысқан. Сонда білім саласының адамдары маған Әлиеваға осы БҒМ вице-министрі қамқорлық ететінін айтқан. Ол өзінің көптеген үкіметтік емес ұйымдарына әртүрлі жолмен және тәсілдермен қаражат алғандықтан, басқаларды ол ақшаға жолатқысы жоқ болатын. Бұл қордың аты халықтық болғанымен, мүшелерін ешкім сайлаған жоқ. Тізімді кім жасады? Сайын ба? Бұл қорда бәрі соның адамдары. Қорға үкіметтік емес ұйымның өкілдері, бизнесі, қоры бар адамдар кірмеуі керек. Әйтпесе, мүдделер қақтығысы басталады. Лобби дегеннің көкесі сонда болады. Барлығы әдеттетігдей», — дейді Гүлбану Әбенова.
Қазір мемлекеттік мекемелердің көбі бір күндік жалақыларын аударып жатыр. Экономист, қордың қамқоршылар кеңесінің мүшесі Олжас Құдайбергенов мұны дұрыс емес деп отыр.
«Қорға аударылған бұл аударымдарда маңызды бір деталь бар. Ол — адамның ізгі ниеті. Егер адам өз еркімен жасаса, сонда азаматтық сана тәрбиеленеді. Қордағы бірде-бір адам, тіпті Президент мемлекет тарапынан жасалып жатқан бастамалардағыдай мәжбүрлеуді, үгіт-насихат жұмыстарын жүргізуді қаламайды. Көптеген бюджеттік және мемлекеттік қызметкерлердің жалақысы төмен. Жекеме көптеген хаттар келеді. Кейбір басшылар жақсылық жасауға тырысқан болып, қызметкерлерді ерікті-міндетті түрде осындай қадамға мәжбүрлейді. Әрине, сырттай бәрі ерікті секілді көрінеді. Ондай істің берекесі жоқ! » — дейді ол.
Экономист бұл қор мүлде бұл мақсаттарға арналғанын, халық ақша аудармау керектігін айтты. Керсінше, қиналып жүрген халыққа осы қордан көмек беріледі.
«Бұл қор кезінде салықтан жалтарып, шетелге ақша шығарып, енді азаматтық сана-сезімін көрсетуге дайын болғандар үшін болуы керек. Сондай-ақ бай адамдар мен үлкен профициті бар, бірақ сонымен бірге заңды кірісі бар компаниялар да сол жерге аудара алады. Басқа да табыс көздері болуы мүмкін. Егер кенеттен өз еркімен шағын соманы аударғысы келсе, тіпті қарапайым адамдар да жасай алатыны анық. Бірақ бір күндік жалақыны аудару науқаны дұрыс емес», — дейді Олжас Құдайбергенов.
Ал Маңғыстау облысының тұрғыны Жанпейіс Назарғали қамқоршылар кеңесіндегі азаматтардың қазақ тіліне шорқақтығын айтқан.
«Мына қордың жиналыстары орыс тілінде өтетіні айтпаса да түсінікті. Бәрі дерлік орысша ойланатындар. Жаны қазақ азаматтар келмейінше бәрі бос сөз. Көбісі, бұрыннан бері мемлекет қаражатынан көмек алып отырғандар, тегін ақшаның дәмін жақсы білетіндер. Сайын, Байтасов, Қудайбергенов дегендер орыс әлемін қолдаушылар, бұрыннан «Нұр-Отанның» құйыршақтары. Енді, қайдам. Бәрі түсінікті болды… «, — деп жазды ол.
Айта кетейік, Қамқоршылық кеңесінің құрамы мынадай:
Пя Юрий Владимирович — «University Medical Center» корпоративтің қоры басқарма төрағасы, Қамқоршылық кеңесінің төрағасы;
Аружан Саин — ҚР бала құқықтары жөніндегі уәкіл, «Милосердие» ерікті қоғам» қайырымдылық қорының директоры;
Бахыт Мәдениетқызы Байғалиева — «ҚР орфандық аурулары бар пациенттерге көмек көрсету қауымдастығы» заңды тұлғалар бірлестігінің негізін салушысы, төрайымы;
Саида Жанәбілқызы Тәуекелова — «Қоғамдық бақылау және мониторинг» РҚБ негізін салушысы, жетекшісі;
Эльмира Айташқызы Алиева — «Help Today» қоғамдық қорының төрайымы;
Ләззат Алтынбекқызы Шығысбаева — «Менің Атамекенім» қоғамдық бірлестігінің атқарушы директоры;
Владислав Вячеславович Трифонов — «Жизнь без границ» қоғамдық бірлестігі;
Ирина Владимировна Смирнова — ҚР Парламенті Мәжілісінің депутаты;
Роза Айтжанқызы Сүлейменова –»САТР» ЖШС бас директоры;
Алмаз Ержан — мүмкіндіктері шектеулі адамдардың құқықтарын қорғаушысы;
Ораз Әлиұлы Жандосов — «Ракурс» экономикалық анализ орталығының директоры, экономист;
Олжас Әбдімәлікұлы Құдайбергенов — «Center for strategic initiatives» консалтингтік компаниясының аға серіктесі;
Арманжан Мерекеұлы Байтасов — «Tan Media Group» иесі, меценат;
Қайырбек Шошанұлы Сүлейменов — ҰҚП «Атамекен» кәсіпкерлердің құқықтарын қорғау және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл кеңесінің төрағасы.
