Бір күні есік ашық екен, менің кіріп келгенімді өзің де байқамай қалдың. Телефонмен біреумен сөйлесіп тұр екенсің, келісе алмай жатқандайсың. Арнайы тыңдайын деген ойым болмады, бірақ сөздерің анық естіліп тұрды.
— Құрбым-ау, бізге сенің аяушылығың не керек? Егер бір-бірімізге сенбесек, әлдеқашан-ақ айырылысып кетер едік. Өнер адамының өмірін өзің де білесің, бізді жұрт кино арқылы таниды. Көпшілігі танысып, сөйлескісі келеді. Оның үстіне, ол қасымда жүргенде де жолатпай, жабысып қалатындар табылады. Солардың бәріне қызғана
— қызғана берсем, мен не болып қаламын? Айтшы, қолыңды жүрегіңе қойып!
Мені осылай жан сала қорғап тұрғаныңды естігенде, жүрегім бірден жібіп сала берді. Сені ыңғайсыз қалдырмас үшін, есікті жайлап жауып, сыртқа шығып кеттім. Әңгімелерің біткен шығар деп ойлағанда қайта оралдым. Сен мені әдеттегідей қуана қарсы алдың, ешқандай әңгіме болмағандай, мен ештеңе естімегендей. Сол сәтте: «Әй, мен достармен қыдырып, бильярд ойнап, мейрамханаларда жүрмін, ал сен болсаң мен үшін талай сөзге қалып жүрсің ғой», — деп ойладым. Өкінгендей боласың, бірақ өмір бойы еркіндікке үйренген адам бірден өзіне шідер сала қоя ма? Осыдан кейін оған аяушылық танытқан әлгі адамдар енді батылы барып, хабарласа да алмайтын болды.
Тағы бір күні телефон шыр етті, сен барып тұтқаны көтердің. — Бітірдіңіз бе? — дедің аздап тыңдап алып. — Егер Асанәлі біреумен жүрмесе, солардың бірі үйде, менің қасымда отырады. Сенбесең, тұтқаны берейін, — дедің де, телефонды орнына қойдың. Сосын маған келіп, сабырмен:
— Бұл әйелдер есінен адасып жүрген сияқты. «Сандалит» деп: «Сен, салақ, үйде отыра тұр, Асанәлі бүгін шықпайды. Қазір екеуміз оңаша отырып рахаттанып отырмыз»,- дейді, — дедің.
Осындай жалған әңгімелерді қайта-қайта ести берген соң, маған деген сенімің одан сайын беки түскен болар. Сенің ең басты қасиетің — әуелі өз әкеңді, кейін отбасының отағасын қастерлейтін нағыз шығыс әйеліндей барлық ер-азаматты құрметтейтінің еді. Бәлкім, сенің жан дүниеңнің кеңдігі мен кешіре білетін қасиетің де осыдан шығар. Жиналыстар мен той-томалақтарда айтатын сөздерің де бір ғана ойға тірелетін: «Ер-азаматтар аман болсын, олар жақсы болса — біз де жақсымыз, олар тірі болса — біздің әлеміміз де бүтін».
Асанәлі Әшімовтің естеліктерінен
