Алматыда 100 жастан асқан 162 адам бар. Қала тұрғындарының орташа өмір сүру ұзақтығы 78 жас. Осы ретте Алматыдағы BAQ.KZ тілшісі 103 жасқа толған майдангер Ізгілік Нұрмағамбетұлымен ұзақ өмір сүрудің сыры жайлы әңгімелескен еді.
Ізгілік Нұрмағамбетұлы 1941 жылы әскерге шақырылып, Днепрді жаудан босатқаны үшін “Ерлігі үшін” медалімен марапатталған. Әйгілі Курсктегі кескілескен ұрыстағы ерлігі үшін “Ұлы Отан соғысы” орденіне ие болған. 1945 жылы желтоқсан айында елге оралған.
Қалай жүз жасауға болады деген сұраққа ақсақал қысқа қайырды.
Бұның бәрі — ең алдымен генетика. Еңсеңді тік ұстау керек, дұрыс тамақтану керек, спирттік ішімдікпен әуестенбеу және үзілді-кесілді темекі тартпау керек. Қанша жаста боласа да адам баласы спорттан қол үзбеуі керек. Денесі шымыр, тамақтану жақсы адам ұзақ өмір сүреді,- деді қария.
Ізгілік Дабаев – аңыз адам. Мәскеуден Берлинге дейінгі соғысты жүріп өткен, үш рет жараланған, зақым алған, Бауыржан Момышұлын, Климент Ворошиловты, Георгий Маленковтың көзін көрген, Леонид Брежневпен, Дінмухамед Қонаевпен бірге жұмыс істеген, тіпті Джавахарла́л Неруді көрген. Ол КСРО журналистер одағының мүшесі болған.
Мен 1922 жылы Ақтөбе облысы Шалқар ауданы Ақтоғай ауылында дүниеге келдім. О заманда қазіргідей сайрап тұрған теледидар жоқ. Соғыстың хабарын да көшедегі радиодан естідік. Сөйтіп 1941 жылдың маусым айында әскер қатарына қабылдандым. Мәскеу түбіндегі болған майданның бел ортасында жүріп, Берлинге дейінгі қанды шайқастардың куәгері болдым, – деді Ізгілік атамыз.
Ғасыр жасаған ақсақалдың бүгінде жағдайы қалыпты. Ізгілік Дабаев үш майданда болып, үш рет оқ тигенін де ерекше атап өтті.
Менен көпшілігі қалай аман қалғандығым туралы сұрап жатады. Бұл менің ептілігімнен емес, әрине. Қазақта «қырық жыл қырғын болса да, ажалы жеткен өледі” деген сөз бар. Қан майданнан аман қайтуым – Алланың маған берген ең үлкен сыйы деп есептеймін, – деді.
Ақсақал сұхбат барысында үлкендердің ақ батасының адам өміріндегі алар орны ерекше екенін атап өтті.
Маған 1939 жылдың 6 тамызы күні жыр алыбы – Жамбылмен жүздесудің сәті түсті. Жамбыл мені құшақтап, “бақытты бол, ғұмырлы бол” деп ақ батасын берді. “Батаменен ел көгерер” деген мақал әсте тегін айтылмаса керек. Ұзақ жасауымның сыры, әуелі Алланың қолдауы, одан соң Жамбыл ақынның ақ батасының қабыл болғаны шығар деп ойлаймын, – деді Ізгілік Дабаев.
Айта кетейік, мегаполисте жалпы 250 мыңнан астам зейнеткер тұрады. Алматы 2018 жылы Белсенді ұзақ өмір сүру орталығы ашылған Қазақстанның алғашқы қаласы болды. Содан бері олардың саны 15-ке дейін өсті, оның ішінде қалалық мекеменің 4 филиалы бар.
Орталықтар білім беру бағдарламалары мен тренингтерден бастап дене шынықтыру, йога, би және шығармашылық шеберханаларға дейін 40-тан астам тегін қызмет түрлерін ұсынады.
Егде жастағы азаматтар арасында “Айкуне” ұлттық жаттығулары, кескіндеме курстары, хор, қолөнер және агротерапия ерекше танымал. Орталықтарға бару зейнеткерлердің физикалық және эмоционалдық жағдайына оң әсер етеді. 2024 жылғы мәліметтер бойынша, келушілер арасындағы депрессия деңгейі 50% – ға, ал жалғызсырау сезімі 55% — ға төмендеді. Қатысушылардың 70% — дан астамы жалпы денсаулықтың, көңіл-күйдің және белсенділіктің жақсарғанын атап өтті. Жыл сайын қызметтер мен келушілер саны айтарлықтай көбейіп жатыр. Егер 2022 жылы 833 адам қызмет алса, 2024 жылы олардың саны 6 073-ке дейін өсті, ал көрсетілген қызметтер көлемі сол кезеңде 12 мыңнан 313 мыңға дейін өсті,- деді Белсенді ұзақ өмір сүру орталығының басшысы Сәуле Бекетаева.
Сондай-ақ, орталықтардың қатысушылары шығармашылық алаңдарда өздерін белсенді көрсетеді. “Айналайын” ансамблі халықаралық өнер байқауында гран-при жеңіп алды, ал “Алматы әжелері” егде жастағы модельдер жобасы Италиядағы сән апталығында Қазақстанды таныстырып шықты. Көрмелер, театр қойылымдары мен музыкалық концерттер ұйымдастырылып тұрады.
фото, ақпарат төмендегі сілтемеден алынды:
https://baq.kz/uzaq-omir-surudin-qupiyasy-103-zhasqa-tolgan-maydangermen-suhbat-200006047/?fbclid=IwY2xjawH-D9ZleHRuA2FlbQIxMQABHZBo3thRfqIznZKZFie2bUoGrPzf5TWAVC_7fHTkf0lP8aG0jedbK0ST0w_aem_aMrzbhJyiwYHBPxxzKLNRg
