Лондондағы Курто өнер институтының зерттеушілері әйгілі суретші Пабло Пикассоның шығармашылық әдісіне жаңа көзқарас ұсынатын маңызды жаңалық ашты. Ғалымдар рентгендік және инфрақызыл талдау көмегімен оның 1901 жылы салынған «Матеу Фернандес де Сотоның портреті» атты туындысының астынан жұмбақ әйелдің бейнесін анықтады.
Пикассоның досы, испандық мүсінші Матеу Фернандес де Сотоның портреті – «Көк кезең» дәуірінің айқын үлгілерінің бірі. 1901-1904 жылдары салынған бұл туындылар меланхолиялық көңіл күйімен және қою көк-жасыл реңктерімен ерекшеленеді. Алайда зерттеу барысында кенеп астында тағы бір картина жасырынғаны белгілі болды. Бұл – шашы түйілген, тыныш кейіптегі әйел бейнесі. Ол осы портрет салынардан бірнеше ай бұрын жазылған болуы мүмкін.
«Біз көптен бері бұл картинаның астында басқа бейне бар деп күдіктеніп жүргенбіз. Себебі кенептің бетінде көрінбейтін, бірақ сезілетін іздер мен текстуралар бар», – деді Курто галереясының орынбасары Барнаби Райт. «Енді біз оның әйел екенін нақты білеміз. Егер мұқият қарасаңыз, оның сұлбасын жалаңаш көзбен де көруге болады».
Ғалымдар бұл әйел Пикассоның модельдерінің бірі, досы немесе сүйіктісі болуы мүмкін деп болжайды. Оның келбеті «Көк кезеңдегі» басқа картиналардағы кейіпкерлерге ұқсайды. Мысалы, «Қолын кеудесіне айқастырған әйел» (1901-1902) немесе «Абсент сүйер әйел» (1901-1902) шығармаларындағы бейнелермен ұқсастығы байқалады.
Курто институтының мәлімдемесінде бұл құпия әйелдің нақты кім екенін ешқашан біле алмауымыз мүмкін екені айтылды. Бірақ бұл жаңалық Пикассоның шығармашылық эволюциясын тереңірек түсінуге мүмкіндік береді. Сарапшылар жасырын картинаның бастапқыда ашық түстермен импрессионистік стильде салынғанын, кейіннен оның «Көк кезеңге» тән салмақты реңктерге өзгертілгенін айтады.
«Пикассо бір бейнені екінші бір көрініске айналдырып, стилін үздіксіз дамытқан. Бұл оның өнер тарихындағы ең ықпалды тұлғалардың біріне айналуына себеп болды», – деді Барнаби Райт.
Бұл жаңалық тек бір картинаның сырын ашып қана қоймай, ХХ ғасырдағы ұлы суретшілердің бірі – Пикассоның шығармашылық әдісін қайта зерделеуге жол ашады.
turkystan.kz