Халқымыз “Ауырып ем іздегенше, ауырмаудың жолын ізде”, “Сақтансаң, сақтайды” деген өсиетті сөздерді жиі қолданады. Алайда, кейбір азаматтар құр сөзбен шектеліп жатады. Екі жылдың айналасында әлемді коронавирус пандемиясы жайлап, біраз азаматтарымыздан айырылып қалдық. Індетті ауыздықтау үшін түрлі шаралар қолға алынып, тіпті вакцинаны да дер кезінде ойлап тапты.
Вакцина – өзіңізді және жақындарыңызды Covid-19 жұқпалы індетінен қорғаудың ең тиімді әдісі. Коронавирустың таралу жылдамдығын ескерсек, ерте ме, кеш пе, инфекцияны бәрі жұқтыратыны сөзсіз. Сондықтан, оған ағзаңызды алдын ала дайындап, кем дегенде ішінара иммундық қорғаныспен қамтамасыз еткеніңіз жөн. Аурудан сақтанудың ең қауіпсіз жолы — екпе қабылдау.
Вакцина созылмалы ауруы бар адамдарға ұсынылмайды. Өршу сатысындағы (онкологиялық науқастарды қоса алғанда) немесе кез-келген басқа белсенді түрдегі инфекциясы бар, дене қызуы көтерілген адамдарға екпе салдырмаған жөн.
Кейбір гормоналды препараттарды қабылдау вакцинаның тиімділігін төмендетеді, бірақ оған кедергі келтірмейді.
Егер екпе салардан бір немесе екі күн бұрын сіз өзіңізді жайсыз сезінсеңіз, вакцинаны кейінге қалдырған дұрыс.
Созылмалы аурулардың өршуі жағдайында вакцинаны сауыққаннан немесе ремиссиядан кейін 2-4 аптадан соң жасау ұсынылады. Мүмкін болса, толық бір ай күткен дұрыс. Бұл туралы дәрігермен кеңескен жөн.
Егер тұмау сияқты жеңіл ЖРВИ-мен ауырған болсаңыз, екпені ертерек ала аласыз. Науқастың дене температурасы табиғи түрде қалыпқа келгеннен кейін және ол дәрі ішуді тоқтатқаннан кейін вакцина жасауға болады.
Бүгінгі таңда қол жетімді барлық коронавирустық вакциналар (Johnson&Johnson және Спутниктің «жеңіл» нұсқасын қоспағанда) екі дозадан тұрады. Бұл дегеніміз алғашқы инъекциядан біраз уақыт өткен соң, қорғаныш әсерін күшейту үшін сізге екінші компонентін салғызу керек.
Барлық вакциналар Ресейде немесе Қазақстанда қай жерде өндірілгеніне қарамастан, жақсы иммундық әсерге ие, сондықтан біздің міндетіміз – халыққа вакцинациядан қорықпау керектігін түсіндіру. Себебі бүкіл әлемде ұжымдық иммунитетті тек вакцинация арқылы қалыптастыру керек деген пікірге келді
Вакцинацияға сенімсіздік таныту жасанды түрде қолдан жасалып отыр. Біз бұл мәселеге өркениетті түрде қарауымыз керек және адамзат соғыстар кездеріне қарағанда, инфекциялардан жаппай қырылғанын ұмытпауымыз керек. Мысалы, біз туберкулезді менингитке қарсы БЦЖ вакцинасын қолданамыз, ол ағзаны инфекцияның өзінен емес, аурудың ауыр салдарынан қорғайды. Әзірге бізде вакцинациядан басқа коронавирустан қорғанудың тиімді әдісі жоқ.
Талғат ИСАБЕКОВ,
Шу қалалық аурухананың эпидемиолог дәрігері.
